Trong chăn nuôi gia cầm, có rất nhiều khái niệm và cách gọi dân gian khiến người mới nuôi dễ nhầm lẫn. Những thuật ngữ như gà giò, gà dò, gà tơ, gà non, gà trống choai, gà hậu bị… đều mô tả các giai đoạn phát triển của gà nhưng không phải ai cũng hiểu đúng. Để tránh nhầm lẫn, bài viết này sẽ giúp bạn nắm rõ gà giò là gì, đặc điểm của gà giò và mối liên quan giữa gà giò với gà dò.
Gà giò là gì?
Theo SV 388, gà giò được mô tả là gà trống còn non, thường trong độ tuổi khoảng 49 – 56 ngày. Tuy nhiên, cách phân loại theo số ngày tuổi không còn phù hợp trong thực tế hiện nay. Lý do là mỗi giống gà có tốc độ sinh trưởng và thời gian thành thục khác nhau. Vì vậy, con số 49 – 56 ngày chỉ mang tính chất tham khảo, không thể xem là chuẩn chung.
Theo cách gọi phổ biến trên cả ba miền, gà giò được hiểu chính xác hơn là những con gà “mới lớn”, tức là:
- Gà đã qua giai đoạn gà con (trên 5 tuần tuổi).
- Chưa bước vào giai đoạn thành thục sinh sản.
- Không phân biệt trống hay mái – đều được gọi là gà giò.
Nói cách khác, gà giò là gà tơ – những con gà đang ở giai đoạn phát triển mạnh về khung xương và cơ bắp, chuẩn bị bước vào giai đoạn trưởng thành. Đây là giai đoạn quan trọng để người nuôi chăm sóc tốt, chuẩn bị cho sinh sản hoặc nuôi thịt.
Gà giò có phải là gà non, gà tơ hay gà trống choai?
Một số tên gọi dân gian có thể trùng lặp với ý nghĩa của gà giò, khiến nhiều người khó phân biệt. Dưới đây là cách hiểu đúng:
- Gà non: là cách gọi chung cho gà còn trẻ, thường áp dụng cho gà trong giai đoạn giò hoặc tơ.
- Gà tơ: khá tương đồng với gà giò. Gà tơ thường ám chỉ gà sắp trưởng thành nhưng chưa đẻ (đối với mái) hoặc chưa đạp mái (đối với trống).
- Gà trống choai: là gà trống mới lớn, chưa thành thục sinh dục. Về bản chất, gà trống choai chính là một dạng của gà giò nhưng áp dụng riêng cho gà trống.
- Gà hậu bị: là gà mái đang trong giai đoạn chuẩn bị bước vào thời kỳ sinh sản. Giai đoạn hậu bị cũng thuộc nhóm gà giò, nhưng chỉ áp dụng cho mái.
Vậy nên, có thể nói gà giò là khái niệm rộng, bao gồm cả các tên gọi trên tùy theo giới tính và mục đích nuôi.
Phân biệt gà giò theo từng giai đoạn sinh trưởng
Nếu căn cứ vào quá trình phát triển tự nhiên của gà, giai đoạn “gà giò” có thể chia thành ba mức độ:
- Gà giò sớm (5 – 7 tuần tuổi): bắt đầu tách khỏi giai đoạn gà con, hình dáng nhỏ nhưng nhanh lớn.
- Gà giò phát triển (8 – 12 tuần tuổi): khung xương định hình rõ, tốc độ tăng trọng mạnh, bắt đầu phân hóa giới tính.
- Gà giò muộn (13 – 17 tuần tuổi): gà gần đến tuổi sinh sản nhưng chưa thành thục, thường được coi là gà hậu bị (đối với mái).
Cách phân chia này giúp người nuôi có chiến lược bổ sung dinh dưỡng, phòng bệnh và điều chỉnh chế độ nuôi phù hợp hơn.
Gà giò và gà dò có phải cùng một loại không?
Về mặt ngôn ngữ, cách phát âm giữa “giò” và “dò” khá giống nhau, dẫn tới nhiều người nhầm lẫn rằng đây là cùng một từ viết khác nhau. Và trên thực tế, cách hiểu dân gian hiện nay đúng là như vậy. Gà giò và gà dò được xem là một, chỉ khác biệt ở cách viết, tùy vào từng vùng miền hoặc thói quen ghi chép.
Tuy nhiên, nếu xét theo định nghĩa trong một số tài liệu cũ, hai khái niệm này có đôi chút khác biệt:
- Gà giò: Thường dùng để chỉ gà trống còn non, hoặc cả trống lẫn mái mới lớn (theo cách gọi hiện nay).
- Gà dò: Một số nơi dùng để chỉ gà đang trong giai đoạn dò dẫm, tập gáy (đối với trống), hoặc giai đoạn chuyển tiếp sau khi hết gà con.
Dù vậy, trong thực tế hiện đại, đa số người nuôi và thương lái đều dùng hai từ này để chỉ cùng một giai đoạn: gà mới lớn nhưng chưa thành thục sinh sản. Vì thế, bạn có thể coi chúng hoàn toàn tương đương.
Ý nghĩa của giai đoạn gà giò trong chăn nuôi
Giai đoạn giò là thời điểm quan trọng đối với sức khỏe và năng suất sau này của gà. Tại thời kỳ này, người nuôi cần chú ý:
- Dinh dưỡng: Gà giò cần lượng đạm vừa phải, bổ sung khoáng và vitamin để phát triển khung xương, tránh còi cọc.
- Không gian sống: Cần chuồng rộng rãi hơn giai đoạn gà con để gà vận động tốt.
- Phòng bệnh: Đây là giai đoạn dễ mắc các bệnh đường ruột hoặc bệnh hô hấp, cần theo dõi kỹ.
- Phân loại giới tính: Thời kỳ này người nuôi có thể tách trống – mái để nuôi theo mục đích (lấy thịt, đẻ trứng, làm giống).
Nếu chăm sóc sai cách trong giai đoạn giò, gà rất dễ bị chậm lớn hoặc thành thục muộn, ảnh hưởng năng suất trứng và thịt về sau.
Gà giò là gì? Qua những phân tích trên, có thể thấy gà giò là thuật ngữ dùng để chỉ gà đang ở giai đoạn mới lớn, từ khoảng 5 tuần tuổi trở lên nhưng chưa thành thục. Gà giò có thể là gà trống hoặc mái, và thuật ngữ này tương đương với gà dò, chỉ khác nhau ở cách phát âm và thói quen sử dụng.
Nếu bạn là người chăn nuôi hoặc muốn tìm hiểu về các giai đoạn phát triển của gà, việc nắm rõ khái niệm gà giò sẽ giúp bạn dễ dàng phân loại, chọn giống và chăm sóc gà đúng kỹ thuật hơn.
